کروز «ابومهدی» بلای جان ناوهای هواپیمابر دشمن 

موشک کروز ابومهدی یکی از تولیدات سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با برد بیش از 1000کیلومتر است که می‌تواند اهداف دریایی را منهدم کند و از این طریق،‌ محدوده پوشش دفاع دریایی جمهوری اسلامی ایران را نسبت به قبل چند برابر کرده و می‌تواند دامنه عملیاتی گسترده‌ای را تحت پوشش قرار دهد. استفاده از مواد منفجره با قدرت تخریب بالا در سر جنگی موشک ابومهدی، قابلیت انهدام انواع ناو، ناوچه و ناوشکن‌ها را به این موشک بخشیده است.

اولین بار امیر خانزادی، فرمانده سابق نیروی دریایی ارتش در خرداد 99 از تجهیز نداجا با موشک‌ کروز برد بلند با نام طلائیه خبر داد و پس از آن در مرداد 1399 این موشک با نام شهید ابومهدی رونمایی شد اما تصاویری که از تست این موشک منتشر شد، نام طلائیه روی بدنه آن حک شده بود که نشان می‌داد موشک ابومهدی همان موشک طلائیه بوده و تغییر نام پیدا کرده است. با بررسی موشک‌های کروز زمینی به این موضوع می‌رسیم که اکثر این موشک‌ها به نام مناطق عملیاتی هشت سال دفاع‌مقدس نام‌گذاری شده‌اند و نام‌گذاری موشک طلائیه هم به همین جهت بوده که با شهادت ابومهدی المهندس نام موشک به نام این فرمانده شهید تغییر پیدا کرده است. حالا پس از حدود سه سال موشک کروز دریایی ابومهدی به تولید انبوه رسیده و با تجهیز نیروهای دریایی ارتش و سپاه به این موشک، برد عملیاتی و قدرت بازدارندگی نیروهای مسلح به صورت چشمگیری افزایش پیدا کرده است.

قابلیت‌ های موشک ابومهدی

موشک ابومهدی قابلیت شلیک از انواع حامل‌های متحرک و ثابت را دارد و سامانه هدایت و ناوبری این موشک قابلیت به‌روزرسانی موقعیت نهایی هدف را در طول پرواز داراست. واکنش سریع، مدیریت انتخاب هدف در میدان، دورزدن پدافند دشمن و قابلیت شلیک از عمق، جزو ویژگی‌های موشک کروز دریایی ابومهدی به شمار می‌رود. این موشک قابلیت پرواز در ارتفاع پست و زیر دید رادارهای دشمن را دارد و می‌تواند مسیر و ارتفاع خود را با توجه به عوارض جغرافیایی و سامانه‌های پدافندی دشمن تغییر دهد.

موشک ابومهدی اولین موشک کروز برد بلند دریایی است که از هوش مصنوعی در نرم‌افزارهای مرتبط با طراحی مسیر پروازی موشک در سامانه فرماندهی و کنترل استفاده کرده و امکان عبور از عوارض طبیعی و مصنوعی و همچنین سایت‌های راداری و پدافندی دشمن را با عبور از نقاط راه میانی داشته و از جهت‌های مختلف به سمت هدف حمله و برخورد می‌کند. دیگر ویژگی این موشک، استفاده از سامانه ناوبری تلفیقی پیشرفته و موتور قدرتمند است که می‌تواند از عمق خاک ایران اسلامی و از مکانی کاملا پنهان به سوی اهداف متحرک دریایی شلیک شود. موشک ابومهدی اولین موشک کروز برد بلند دریایی در کشور است که از سیکر دوگانه راداری بهره می‌برد که این فناوری علاوه بر مقابله با جنگ الکترونیک سامانه‌های دشمن باعث افزایش میزان اختفای موشک هنگام نزدیک شدن به هدف شده تا همچون یک شبح بدون این‌که دشمن متوجه شود به آن حمله کرده و فرصت واکنش به‌موقع را از دشمن می‌گیرد. سامانه پرتاب این موشک قابلیت آماده‌سازی و پرتاب در کوتاه‌ترین زمان را دارد و می‌تواند چند موشک را با فواصل زمانی کوتاه و از مسیرهای مختلف به سمت یک هدف مشخص شلیک کند، به نحوی که این موشک‌ها همزمان به هدف مورد نظر برخورد کنند.

افزایش چند برابری محدوده دفاع دریایی ایران 

امیر محمدرضا آشتیانی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره این موشک، گفت: این سامانه، یک سامانه راهبردی است و می‌توانیم بگوییم که همتا ندارد. وی با بیان این‌که این سامانه دارای ویژگی‌های خاصی است، ادامه داد: از جمله این ویژگی‌های خاص، برد ۱۰۰۰ کیلومتری این موشک محدوده دفاع دریایی ما را نسبت به گذشته چند برابر افزایش خواهد داد و نکته بسیار مهمی است. وزیر دفاع با اشاره به سایر ویژگی‌های موشک ابومهدی، تصریح کرد: از ویژگی‌های مهم دیگر این سامانه؛ نقطه‌زنی، قدرت تخریب بسیار بالا و عبور از عوارض جغرافیایی و پرواز در ارتفاع پست، قابلیت مقابله با جنگ الکترونیک دشمن، رادارگریزی و بهره بردن از هوش مصنوعی در نرم‌افزار طراحی مسیر پروازی است. امیر آشتیانی گفت: ما با تولید انبوه موشک ابومهدی قادر خواهیم بود تا از عمق خاک مقدس جمهوری اسلامی ایران و اماکن کاملا پنهان و با حداکثر سرعت عملیاتی‌شدن به اهداف متحرک دریایی دشمن شلیک کنیم و ناوها، ناوچه‌ها و ناوشکن‌های دشمن را به‌طور کامل منهدم و نابود کنیم. وی افزود: این توان بسیار بالایی است که در اصل به دست متخصصان و دانشمندان کوشا و فعال وزارت دفاع، صنعت دفاعی، همکاری ستاد کل نیروهای مسلح و نیروهای دریایی ارتش، سپاه و جوانان غیرتمند ما در شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها به ثمر رسید و قطعا در ارتقای توان رزم نقش بسیار مهمی خواهد داشت. 

اهمیت موشک ابومهدی

سردار علیرضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران در تشریح اهمیت موشک ابومهدی در ارتقای توان رزم این نیرو گفت: یکی از کارهایی که این موشک می‌تواند انجام بدهد، دورسازی دشمن است و می‌تواند آن را از ساحل خودمان دور کند.

وی افزود: ما می‌توانیم از عمق موشک ابومهدی را شلیک کنیم. این موشک دارای سیکر دوگانه است و در مقابله با جنگ الکترونیک دشمن موفق عمل می‌کند.

فرمانده نیروی دریایی سپاه با بیان این‌که موشک ابومهدی به ما کمک می‌کند تا اهداف را با دقت رصد کرده و دشمن را در عمق نابود کنیم، تصریح کرد: همچنین باعث می‌شود دشمن از ساحل ما دور شود.

وی ادامه داد: موشکی که امروز به نیروهای دریایی سپاه و ارتش تحویل می‌شود، موشکی است که هم می‌تواند روی شناور نصب شده و هم از روی سکوهای ساحلی شلیک شود.

سردار تنگسیری گفت: اگر شناور شما 1000 کیلومتر وارد عمق شود و این موشک را با برد 1000 کیلومتری شلیک کند، دشمن یا ناو هواپیمابر باید 1000 کیلومتر دیگر عقب‌نشینی انجام بدهد. در آن صورت هواپیماهای این ناو هواپیمابر کارایی نخواهند داشت. به همین دلیل، این موشک جزو موشک‌های تحریمی است.

فرمانده نیروی دریایی سپاه تاکید کرد: یکی از قابلیت‌های دیگر موشک ابومهدی این است که می‌تواند چند هدف را دنبال کرده و با دورزدن اهداف از پشت به آنها حمله کند.
وی ادامه داد: این موشک کمتر قابل رهگیری است به لحاظ این‌که سقف پرواز بسیار پایینی دارد و برد بسیار بالایی دارد.

تحویل موشک بالستیک «شهید حاج قاسم» 

افشین نادری‌شریف، معاون تحقیقات صنعتی وزارت دفاع در حاشیه آیین الحاق موشک ابومهدی به نیروی دریایی ارتش و نیروی دریایی سپاه، گفت: وقتی از هوش مصنوعی صحبت می‌کنیم، سطوح مختلفی دارد که پایین‌ترین و کمترین سطح آن بینایی است. مانند بمب‌های هوشمند که هم سیکر و هم دوربین دارد، پایین‌ترین سطح هوشمندی است.

معاون تحقیقات صنعتی وزارت دفاع افزود: استفاده از هوش مصنوعی سطوح مختلفی مانند بینایی، درک، حافظه‌مندی و سطوح مختلفی دارد تا آخرین سطح که خودمختاری است. یعنی یک سامانه سلاح می‌تواند خودش ببیند، تصمیم بگیرد، خودش اقدام کند و سپس در محیط یادگیری داشته باشد.

وی گفت: هنگام صحبت از هوش مصنوعی باید مشخص کنیم که درباره کدام‌یک از سطوح صحبت می‌کنیم. از سطح بینایی تا یادگیری و خودمختاری شامل هوش مصنوعی می‌شود. در هر‌کدام از سامانه سلاح‌ها این سطوح متفاوت است و این‌گونه نیست که هوش مصنوعی یک تعریف داشته باشد و بگوییم این سامانه سلاح با هوش مصنوعی کار می‌کند.

نادری‌شریف تصریح کرد: سطوح هوش مصنوعی وابسته به هر سامانه سلاح و هر عملیاتی که می‌خواهد انجام بدهد و قابلیتی که از آن انتظار داریم نسبت به آن متفاوت است.

معاون وزیر دفاع با بیان این‌که موشک کروز می‌تواند هدف را دور بزند یک ویژگی است، تاکید کرد: موشک‌های کروز در همه جای دنیا دو ویژگی دارند؛ اول، پرواز در سطح پایین و دوم، مانور پذیری آن. وقتی ارتفاع موشک کاهش پیدا می‌کند رادار نمی‌تواند آن را کشف و با پرواز در ارتفاع کم زمان عکس‌العمل پدافند کاهش پیدا می‌کند.

وی با اشاره به توان دورزدن اهداف توسط موشک ابومهدی ادامه داد: هر هدف استراتژیکی قطعا در اطراف خود یک سیستم پدافندی دارد. معمولا در چیدمان سیستم پدافندی احتمال ورود تهدید از یک جهت بیشتر بوده و این قابلیت را به ما می‌دهد تا از جایی که فکرش را نمی‌کنند این موشک با مانوری که انجام می‌دهد از پشت به هدف حمله کرده یا از محیطی حرکت کند که تحت پوشش رادارهای سیستم پدافند هوایی دشمن نباشد یعنی با حرکت از نقاط کور پدافندی دشمن، خود را به هدف برساند.

نادری‌شریف در پاسخ به سؤالی درباره امکان استفاده از این موشک به‌عنوان یک موشک تهاجم زمینی بیان کرد: این موشک با تغییر در جست‌وجوگر یا سیکر آن و تغییر مختصر در برنامه هدایت و کنترل می‌تواند به‌عنوان یک موشک تهاجم زمینی استفاده شود. در واقع، این پلتفرم قابلیت توسعه روی تنوع‌های مختلف و کاربردهای مختلف را دارد.

وی ادامه داد: این‌گونه نیست که فقط از این موشک برای اهداف دریایی استفاده شود. موشک کروز ابومهدی به علت نیاز ما برای دور کردن دشمن از سواحل‌مان طراحی شده است، البته می‌توان همین کار را با یک تغییر جزئی روی همین پلتفرم به‌عنوان یک موشک تهاجم زمینی استفاده شود.

معاون تحقیقات صنعتی وزارت دفاع گفت: موشک بالستیک شهید حاج قاسم سلیمانی نیز به‌زودی و در هفته صنعت دفاعی تحویل سپاه خواهد شد.